Αναπαραστάσεις των Ρομά μέσα από την ανάλυση του εκπαιδευτικού υλικού ‘Μιλώ και γράφω Ελληνικά’
Μια από τις βασικότερες προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει το σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα, είναι η ομαλή κοινωνική ένταξη μαθητών που προέρχονται από ποικίλα πολιτισμικά και κοινωνικά περιβάλλοντα και μιλούν διαφορετική γλώσσα. Η πληθυσμιακή ομάδα των Ρομά, αν και ζει εδώ και αιώνες στον ελλαδικό χώρο, ωστόσο παραμένει περιθωριοποιημένη τόσο σε κοινωνικό, όσο και σε εκπαιδευτικό επίπεδο. Συγκεκριμένα, οι μαθητές Ρομά εμφανίζουν ιδιαίτερες εκπαιδευτικές ανάγκες, καθώς κινούνται και διαμορφώνουν τις ταυτότητες τους ανάμεσα σε δύο γλώσσες και δύο πολιτισμούς, τον κυρίαρχο και τον δικό τους. Τα τελευταία χρόνια παρατηρούνται πολιτικές ένταξης των Ρομά στη δημόσια εκπαίδευση μέσω αντίστοιχων προγραμμάτων. Συγκεκριμένα, η ελληνική πολιτεία προχωρά στην υιοθέτηση πρακτικών στα πλαίσια της διαπολιτισμικής εκπαιδευτικής πολιτικής, με σκοπό τη διαμόρφωση κατάλληλων συνθηκών εκπαίδευσης για πολιτισμικά διαφέροντες μαθητές. Μια τέτοια πρακτική είναι και η συγγραφή διαφοροποιημένου εκπαιδευτικού υλικού στην Πρωτοβάθμια εκπαίδευση που απευθύνεται σε μαθητές Ρομά με σκοπό τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης ξένης γλώσσας. Ο ρόλος των εγχειριδίων είναι καθοριστικός στην κατασκευή καθορισμένου περιεχόμενου γνώσεων και συγκεκριμένων αναπαραστάσεων που διαμορφώνουν την ταυτότητα των Ρομά και συντελούν στην κοινωνική κατασκευή και αναπαραγωγή. Κύριος στόχος της παρούσας ερευνητικής εργασίας είναι η ανάδειξη των αναπαραστάσεων που έχουν σχέση με την ταυτότητα των Ρομά μέσα από τη μελέτη γλωσσικού εκπαιδευτικού υλικού για την εκπαίδευση παιδιών Ρομά. Πιο αναλυτικά, σκοπός είναι να αναδειχθούν οι ετεροπροσδιορισμοί γι αυτούς, να διερευνηθεί ο τρόπος που παρουσιάζονται τα ιδιαίτερα πολιτισμικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά τους, αλλά και οι σχέσεις που αναπτύσσουν οι Ρομά με το ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο και τον εκπαιδευτικό θεσμό.