Μεταναστευτικές εμπειρίες μέσα από το βλέμμα/φακό των παιδιών
Η παρούσα μελέτη επιχειρεί να αναδείξει τους τρόπους με τους οποίους τα παιδιά μεταναστευτικής καταγωγής διαχειρίζονται τη μετάβαση από τον κόσμο του σπιτιού στον κόσμο του σχολείου και τους τρόπους με τους οποίους η μετάβαση αυτή επιδρά στις ταυτότητες που δομούν και τις παιδικές ηλικίες που βιώνουν. Αντιμετωπίζει τα παιδιά ως ενσυνείδητα κοινωνικά υποκείμενα και υιοθετεί μια παιδοκεντρική προσέγγιση τόσο σε θεωρητικό όσο και σε ερευνητικό επίπεδο. Ακολουθεί τις αρχές και τη μεθοδολογία του Photovoice και ζητά από τα παιδιά να αποτυπώσουν μέσα από τις φωτογραφίες και τα κείμενά τους πτυχές του εαυτού τους. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε μεταξύ Ιανουαρίου και Ιουνίου 2019 σε εβδομαδιαίες συναντήσεις με τη συμμετοχή εφτά παιδιών των τριών τελευταίων τάξεων του ίδιου δημοτικού σχολείου. Η ανάλυση του υλικού που συγκεντρώθηκε (φωτογραφίες, κείμενα, απομαγνητοφωνημένες συνεντεύξεις και ομαδικές συζητήσεις, προσωπικές καταγραφές των συναντήσεων και ημερολόγιο έρευνας) ανέδειξε κάποιους βασικούς θεματικούς άξονες που περιστρέφονται γύρω από την έννοια της ταυτότητας. Συγκεκριμένα αναδείχτηκαν ζητήματα που συνδέονται με την ανάγκη του ανήκειν, τις πολλαπλές υπαγωγές, τους κοινωνικούς αποκλεισμούς και ταξικούς περιορισμούς, τις ανησυχίες και τους φόβους, τα όνειρα για το μέλλον. Συμπερασματικά φάνηκε πως η διαδικασία συμμετοχής στην έρευνα λειτούργησε για τα παιδιά ως διαδικασία ενδυνάμωσης. Παρήγαγαν γνώση, ενεπλάκησαν ενεργά, προβληματίστηκαν και ανέλυσαν κριτικά τα δεδομένα της ζωής τους. Διαπραγματεύτηκαν τις πολλαπλές ταυτότητές τους και τις ποικίλες υπαγωγές τους.