Παιδαγωγικές πρακτικές και παιδαγωγικές σχέσεις στο πλαίσιο της εξωσχολικής μουσικής εκπαίδευσης: Μουσική γνώση και Κοινωνικός Έλεγχος
Σκοπός της εργασίας είναι να δείξει πώς, κατά πόσο και με ποιoν τρόπο οι (κοινωνικές) διαφοροποιήσεις στις παιδαγωγικές σχέσεις και τις πρακτικές σε ένα μη-υποχρεωτικό πλαίσιο εκπαίδευσης (μουσική εκπαίδευση), μπορούν να συνδέονται με παράγοντες κοινωνικού ελέγχου, εκφράζοντας ταξικές παραδοχές.
Στην εργασία εξετάζονται δύο διαφορετικά ωδεία: το Εθνικό (ιδιωτικό) ωδείο και το Κοινωνικό ωδείο. Η έρευνα θα δείξει ότι στο παλαιό και φαινομενικά «συντηρητικό» Εθνικό ωδείο, ακολουθούνται εξατομικευμένες και προοδευτικές παιδαγωγικές πρακτικές. Οι πρακτικές αυτές προκρίνουν το ρόλο του μαθητή στη διαμόρφωση των πρακτικών (χαλαρές περιχαράξεις), εντείνοντας παράλληλα τις διαδικασίες κοινωνικού ελέγχου. Από την άλλη πλευρά, η προαγωγή των φαινομενικά προοδευτικών συλλογικών πρακτικών στο Κοινωνικό ωδείο, μπορεί να δημιουργεί συντηρητικές παιδαγωγικές πρακτικές, περιορίζοντας το ρόλο του μαθητή στη διαμόρφωση της παιδαγωγικής πρακτικής μέσα από την ισχυροποίηση της θέσης του εκπαιδευτικού.
Η διαμόρφωση διαφοροποιημένων παιδαγωγικών πρακτικών βασίζεται στην ενεργοποίηση των άνισων και διαφορετικών κατανεμημένων πόρων των κοινωνικών ομάδων στο πλαίσιο μιας άνισης κατανομής εξουσίας. Οι πόροι των κοινωνικών ομάδων έχουν μια ταξική βάση και επιστρατεύνται από τους φορείς των κοινωνικών ομάδων αυτών για την προώθηση των διαφορετικών ταξικών-κοινωνικών αρχών τους στα πεδία του συμβολικού ελέγχου. Στο Εθνικό ωδείο η αρχή που οργανώνει και πραγματώνει τις σχέσεις και τις πρακτικές είναι η ατομικότητα («προσωπικοποιημένες πραγματοποιήσεις της γνώσης»). Στο Κοινωνικό ωδείο, αντιθέτως, η βασική αρχή οργάνωσης των σχέσεων και των πρακτικών είναι η συλλογικότητα (συλλογική οργάνωση των σχέσεων παραγωγής της γνώσης).
Τέλος, οι κοινωνικές-ταξικές αρχές διαμόρφωσης πρακτικών και σχέσεων δεν αναγνωρίζονται ως τέτοιες, με αποτέλεσμα τόσο οι παιδαγωγικές πρακτικές όσο και οι παιδαγωγικές σχέσεις να θεωρούνται αντικειμενικές από μέρους των φορέων τους (εκπαιδευτικών, μαθητών κλπ). O εντοπισμός και η ανάλυση των αρχών αυτών μπορούν να αναδείξουν και να κάνουν φανερές τις (κοινωνικές) διαφοροποιήσεις στις σχέσεις (εξουσίας) και τις πρακτικές (ελέγχου) οι οποίες διαμορφώνουν τη μορφή της (εκπαιδευτικής) μουσικής γνώσης.