Το γλωσσικό παιχνίδι στο νηπιαγωγείο: Μορφές αλληλεπίδρασης στο ελεύθερο παιχνίδι σε ένα πολύγλωσσο σχολείο
Η παρούσα έρευνα μελετά την χρήση γλωσσικού παιχνιδιού από παιδιά προσχολικής ηλικίας κατά την διάρκεια του ελεύθερου παιχνιδιού. Στόχος είναι η ανάδειξη των μορφών που παίρνει το γλωσσικό παιχνίδι, ο σκοπός για τον οποίο αξιοποιείται στις αλληλεπιδράσεις των παιδιών και στις λειτουργίες που έχει τελικά μέσα σε αυτές.
Παρουσιάζεται η ανάλυση των αλληλεπιδράσεων μιας ομάδας συνομηλίκων 3-4 ετών σε ένα πολύγλωσσο νηπιαγωγείο στο κέντρο της Αθήνας. Τα δεδομένα της έρευνας αφορούν μαγνητοφωνήσεις και σημειώσεις πεδίου επεισοδίων γλωσσικού παιχνιδιού που εντοπίστηκαν κατά την διάρκεια των παρατηρήσεων της ερευνήτριας στην αυλή του σχολείου.
Με την χρήση της μεθοδολογίας της ανάλυσης λόγου, το γλωσσικό παιχνίδι αναδείχθηκε ως κυρίαρχο μέσο επικοινωνίας εντός αυτής της κοινότητας πρακτικής, καθώς εμφανιζόταν συχνά στην έναρξη αλληλεπιδραστικών πλαισίων παιχνιδιού. Εμφανίστηκε με ποικιλία μορφών, με το ηχητικό παιχνίδι να κυριαρχεί και να ακολουθούν το τραγούδι, το παιχνίδι με τις λέξεις, το συμβολικό παιχνίδι και το γέλιο. Ανεξάρτητα από τη μορφή του, το γλωσσικό παιχνίδι φάνηκε να λειτουργεί ως κοινός επικοινωνιακός κώδικας μεταξύ των παιδιών, ιδιαίτερα μεταξύ παιδιών που δεν μιλούσαν την ίδια γλώσσα. Οι επιτελέσεις γλωσσικού παιχνιδιού αποτελούσαν γνώριμες ενδείξεις για την παρούσα κοινότητα πρακτικής, οι οποίες ενεργοποιούσαν άμεσα ασφαλή πλαίσια για παιχνίδι και αλληλεπίδραση.
Συνολικά αυτή η μελέτη, ακολουθεί και επιβεβαιώνει τα ευρήματα προηγούμενων ερευνών σύμφωνα με τα οποία το γλωσσικό παιχνίδι αποτελεί κάτι περισσότερο από μια αυθόρμητη διασκέδαση. Μέσα από τις αναλύσεις γίνεται φανερό ότι μπορεί να προσφέρει μια βαθύτερη κατανόηση των αλληλεπιδράσεων και των μορφών επικοινωνίας, σύναψης και διατήρησης κοινωνικών σχέσεων των παιδιών, τονίζοντας πως σε πολυγλωσσικά περιβάλλοντα μπορεί να γεφυρώσει τις γλωσσικές και κοινωνικές αποστάσεις.